Πως γίνεται
Η στεφανιογραφία γίνεται στο αιμοδυναμικό εργαστήριο, δηλαδή τον χώρο που εκτελούνται όλες οι πράξεις της Επεμβατικής Καρδιολογίας. Είναι χώρος με προδιαγραφές χειρουργείου και η κύρια μονάδα του είναι το μηχάνημα που εκπέμπει ακτίνες Χ και αναλύει, καταγράφει και απεικονίζει στην οθόνη τα ευρήματα βάσει των χειρισμών του επεμβατικού καρδιολόγου. Ο ασθενής είναι ξύπνιος και ξαπλωμένος στο κρεβάτι καθόλη τη διάρκεια. Πραγματοποιείται τοπική αναισθησία που ναρκώνει το δέρμα με πολύ μικρή βελόνα οπότε η εξέταση είναι σχετικά ανώδυνη καθώς μετά την αναισθησία δεν υπάρχει πόνος. Έπειτα παρακεντείται η αρτηρία διαδερμικά, δηλαδή μέσω του δέρματος χωρίς τομή. Το 95% των στεφανιογραφιών πλέον πραγματοποιούνται από το χέρι και συγκεκριμένα από την περιοχή του καρπού
μέσω της κερκιδικής ή σπανιότερα της ωλένιας αρτηρίας. Με την ολοκλήρωση της εξέτασης τοποθετείται ένα ειδικό βραχιόλι στο χέρι που κλείνει την πληγή, η οποία είναι σχεδόν αόρατη από την ίδια κιόλας μέρα. Αυτή η μέθοδος υπερέχει σε ασφάλεια και ο ασθενής μετά την εξέταση μπορεί να κινητοποιηθεί και να περπατήσει άμεσα, ενώ σε 3-4 ώρες εξέρχεται από το νοσοκομείο. Στο 5% για ανατομικούς λόγους, η εξέταση πρέπει να γίνει διαμέσου της μηριαίας αρτηρίας, η οποία στο τέλος κλείνει με ειδικές συσκευές σύγκλεισης ή με άμεση πίεση από τον θεράποντα ιατρό και ο ασθενής παραμένει ξαπλωμένος για κάποιες ώρες. Εξιτήριο γίνεται την ίδια ή την επόμενη μέρα εξατομικευμένα. Ο κ. Κολιαστάσης έχει εκπαιδευτεί και ερευνήσει εκτενώς την πρόσβαση από την άπω κερκιδική αρτηρία, δηλαδή από μια πολύ μικρή αρτηρία πάνω από τον αντίχειρα που αποτελεί πολύ καλή εναλλακτική πρόσβαση για τους ασθενείς.
Μέσω της αρτηρίας που παρακεντήσαμε με ειδικούς εύκαμπτους σωλήνες (καθετήρες) διαμέτρου περίπου 2 χιλιοστών, ο επεμβατικός καρδιολόγος φτάνει στην καρδιά και μπαίνει μέσα στις στεφανιαίες αρτηρίες. Γίνεται μετά έγχυση σκιαγραφικής ουσίας και μέσω των ακτίνων Χ απεικονίζεται λεπτομερώς και με ακρίβεια το αρτηριακό δίκτυο του ασθενή. Ο ασθενής δεν νιώθει πόνο κατά τη διαδικασία αυτή. Όλη η εξέταση πραγματοποιείται με συνεχή αιμοδυναμική και ηλεκτροκαρδιογραφική επιτήρηση του ασθενή. Η στεφανιογραφία από έμπειρο και εκπαιδευμένο Επεμβατικό Καρδιολόγο θεωρείται πολύ ασφαλής επεμβατική εξέταση με ελάχιστα ποσοστά επιπλοκών.
Με το τέλος της στεφανιογραφίας μπορεί να γίνει διαγνωστικά ειδική αιμοδυναμική μέτρηση των στενώσεων, ενδαγγειακό υπερηχογράφημα ή/και οπτική τομογραφία συνοχής. Αν απαιτείται θεραπευτική παρέμβαση, δηλαδή αγγειοπλαστική, αυτή εφόσον ενδείκνυται και είναι τεχνικά εφικτή γίνεται άμεσα στην ίδια επέμβαση.
Πριν και Μετά
Ο ασθενής εισάγεται στο νοσοκομείο την ίδια μέρα της εξέτασης και λαμβάνει οδηγίες από τον ιατρό του. Συγκεκριμένα πρέπει να ελεγχθεί η φαρμακευτική του αγωγή και τυχόν αλλεργίες για να γίνει παρέμβαση φαρμακευτικά αν απαιτείται. Το 95% των ασθενών που κάνει την εξέταση από το χέρι πηγαίνει στο σπίτι του την ίδια μέρα 3-4 ώρες μετά την ολοκλήρωση. Η επούλωση γίνεται με τη χρήση ειδικού πιεστικού βραχιολιού πάνω από την αρτηρία που παρακεντήσαμε. Στη σπάνια περίπτωση που γίνει από τη μηριαία αρτηρία ή αν απαιτείται αγγειοπλαστική ο ασθενής, συνήθως, εξέρχεται την επόμενη μέρα. Στη μηριαία πρόσβαση η πληγή της παρακέντησης κλείνει με ειδικές συσκευές σύγκλεισης ή από τον ιατρό με τοπική πίεση, ενώ μετά απαιτούνται κάποιες ώρες σε ύπτια θέση στο κρεβάτι. Δεν υπάρχει συνήθως πόνος μετά την ολοκλήρωση της εξέτασης, ενώ σε περίπτωση ενόχλησης αυτή αντιμετωπίζεται εύκολα με απλά παυσίπονα.
Πότε γίνεται
Η στεφανιογραφία πραγματοποιείται για τους εξής λόγους:
– Σε περίπτωση οξέος εμφράγματος τον μυοκαρδίου για διάγνωση της αρτηρίας που προκάλεσε το έμφραγμα. Γίνεται σε επείγουσα βάση και ακολουθείται άμεσα από αγγειοπλαστική.
– Όταν οι μη επεμβατικές εξετάσεις διάγνωσης στεφανιαίας νόσου ανιχνεύσουν σοβαρή στεφανιαία νόσο. Οι εξετάσεις αυτές είναι η αξονική στεφανιογραφία, το δυναμικό υπερηχογράφημα καρδιάς (stress echo), το σπινθηρογράφημα αιμάτωσης καρδιάς και σπανιότερα στις μέρες μας το τεστ κόπωσης. Ενίοτε αν τα συμπτώματα του ασθενούς είναι πού ύποπτα και τυπικά προβαίνουμε άμεσα σε στεφανιογραφία παρακάμπτοντας τις μη επεμβατικές μεθόδους.
– Σε περίπτωση βαλβιδοπαθειών είτε στο πλαίσιο διάγνωσης του μηχανισμού της πάθησης είτε
προεπεμβατικά πριν την αντικατάσταση της βαλβίδας.
– Προεγχειρητικά πριν από χειρουργείο καρδιάς και κάποιες φορές καρωτίδων, αορτής και
περιφερικών αρτηριών σε ασθενείς με παράγοντες κινδυνου στεφανιαίας νόσου.